Nederlandse uitgevers
Het Nederlandse smaldeel moest dit jaar twee vaste gasten missen, White Goblin Games en The Game Master hadden geen stand op Spiel 2014. Onder meer de jonge Nederlandse uitgever Waterfall Games zorgde voor compensatie. Men stond dit jaar voor het eerst op de beurs met het dobbelspel Spexx, dat in Nederland al 11 maanden erg succesvol is. Spexx viel ook op Spiel in de smaak, de spellen vlogen als warme broodjes de stand uit, ze waren op zondag door hun voorraad heen. Ook de kleine uitgevers Spellènko en Rifugio waren dit jaar voor het eerst present. Eerstgenoemde presenteerde het kaartspel Circus en het Indigogo project Vampire Run!.
Spexx rolde de stand uit
Na een paar jaar afwezigheid was ook Martyn F weer terug met een nieuw spel. In Oklahoma Boomers beschikt iedere speler over drie kolonisten waarvan hij er elke beurt één horizontaal of verticaal over de lijnen op het speelbord verplaatst. Ze mogen niet over andere stukken springen. Na een beweging mag je max. twee grensstenen op het bord plaatsen. Deze plaats je op de snijpunten van de vrije bewegingslijnen van jouw actieve kolonist en één vijandelijke kolonist. Met deze grensstenen probeer je de mobiliteit van vijandelijke kolonisten te beperken en bij voorkeur grote eigen gebieden af te bakenen, waarmee je aan het einde van het spel punten verdient. Oklahoma Boomers is een geslaagd abstract denkspel, waarbij vernuftig positiespel een spannende strijd om mobiliteit en de grootste gebieden oplevert.
Martyn F demonstreert Oklahoma Boomers
Corné van Moorsel’s Cwali werd ook dit jaar geplaagd door leveringsproblemen. Zijn nieuwe spel Typo 2D was op donderdagmorgen nog niet binnen. Gelukkig dook de verdwaalde zending alsnog op, zodat hij in de loop van de beurs alsnog aan de bak kon. Misschien is het idee om zijn leverancier en vervoerder een presentexemplaar van Logistico te geven? Kunnen ze een beetje oefenen in logistiek, komt het volgend jaar vast goed voor elkaar.
Rielekst presenteerde het nieuwe kaartspelletje Clover. Het lukte mij niet om mijn standbezoek te combineren met een vrije plek aan de speeltafel. Gelukkig hebben we de foto nog.
klavertjes vier bij Rielekst
De stand van PlayThisOne was dit jaar onder protest verhuisd. Zij waren vorig jaar zeer tevreden over hun mooie plek in hal 3. Dit jaar waren ze weggemoffeld in het verdomhoekje voor de business lounge. Een restaurant waar alleen een paar handelaren komen heeft geen aanzuigende werking op het publiek. Desondanks waren de demotafels doorlopend goed bezet, wellicht dankzij de grote RoboRama banner aan het plafond. Ook de naaste buren van Quined Games hadden alle dagen bezette tafels.
de blikvanger van PLayThisOne
ondanks de verdomhoek toch een volle stand
hier kwamen ze voor
De nieuwe spellen van Quined Games heb ik nog niet bekeken, laat staan gespeeld. Gelukkig biedt Niek Ederveen een helpende hand met een drietal mooie spelbeschrijvingen.
Handel, daar draait het in Massilia om. Je koopt goederen in en verkoopt ze hopelijk tegen een hoger tarief. Met geld kan reputatie gekocht worden, terwijl goederen ook geofferd kunnen worden (wat een voordeel oplevert, dat later ingezet kan worden). Aan het begin van een beurt worden verschillende kleuren dobbelstenen geworpen. Om de beurt kies je een dobbelsteen en voer je de bijbehorende actie uit. Zo kun je met een lichte dobbelsteen goederen kopen (en wel precies zoveel als het aantal ogen). De goederen verdeel je meteen over je marktkramen. Daarna zakt de reputatie-opbrengst van het type goederen (er komt immers meer beschikbaar). Met een ander type dobbelsteen kun je de klanten verplaatsen. Als deze eindigt bij een kraam, dan worden daar alle goederen van de overeenkomstige soort gekocht (de oranje klant koopt oranje goederen). Per goed levert dit behalve geld ook reputatie op (en daarna stijgt de reputatie-opbrengst van dit type). In plaats van een klant, kan op dezelfde manier ook de marktopzichter verplaatst worden. Komt deze bij een lege plaats, kun je daar een marktkraam kopen. Eindigt hij bij een kraam (bij voorkeur van een medespeler), moet die voor de aanwezige goederen belasting betalen. Is de kraam echter leeg, wordt die gesloten en kun jij er meteen eentje kopen. Grappig detail is dat de opzichter de broek aan heeft, terwijl de klanten in jurken rondlopen. Dan zijn er nog dobbelstenen waarmee je reputatie-punten koopt (net zoveel als ogen op de dobbelsteen), en dobbelstenen waarmee je offert (net zoveel goederen als ogen), om later een eenmalig voordeel in te kunnen zetten. Mochten de beschikbare dobbelstenen voor jou minder geschikt zijn, dan kun je een straffiche nemen en de kleur veranderen, het aantal ogen aanpassen, of zelfs twee samenvoegen. Als iedereen gepast heeft, worden de waardes van aan- en verkoop / reputatie-kosten aangepast en de dobbelstenen opnieuw gegooid. Na zeven ronden is het klaar. Dan leveren geld en vooral marktkramen nog punten op, en moet je inleveren voor straffiches. Heel bijzonder is dat aan dat laatste een bovengrens zit; als je dat eenmaal bereikt hebt, kun je verder straffeloos dobbelstenen aanpassen (zolang de straffiches nog beschikbaar zijn).
Een Massilia presentatie in de perszaal
In AquaSphere ben je een onderzoeker in een onderwaterstation, en daar heb je vooral veel robots bij nodig. Gelukkig heb je ook de beschikking over een programmeur, die een robot klaarmaakt voor specifieke taken (zoals het bouwen van een onderzeeër of het bergen van kristallen). Elke beurt kun je of de programmeur, of de onderzoeker een actie laten uitvoeren. De programmeur heeft verschillende paden tot zijn beschikking. Elke ronde wordt dit opnieuw vastgelegd. Hij kan elke ronde drie keer programmeren, maar elke stap sluit verschillende andere programmeeracties uit. Hier moet je dus duidelijke keuzes maken om je beurt goed te plannen. De onderzoeker kan in een van de zes compartimenten een geprogrammeerde robot inzetten. Sommige acties kosten tijd, en het verplaatsen naar een ander compartiment ook. De robot wordt in het compartiment geplaatst (waarbij een daar al aanwezige robot naar het bijbehorende recyclingkamertje gebracht wordt) en de bijbehorende actie wordt uitgevoerd. Zo kun je bijvoorbeeld je ruimtestation upgraden, tijd sparen of octopussen vernietigen. Heeft iedereen gepast, scoort de speler die in de meeste compartimenten een robot heeft staan punten. Helaas moeten voor aanwezige octopussen in een compartiment waar jij een robot hebt staan wel punten betaald worden. Helemaal zuur als je net niet de meerderheid hebt, maar wel in de foute compartimenten staat… Ook krijg je punten voor het aantal robots en onderzeeërs die je hebt ingezet, en het aantal verzamelde kristallen. Om bepaalde posities op het puntenspoor over te steken, moet je een kristal afgeven. En als een recyclingskamer overvol is, komen er weer robots terug. Na vier ronden is het spel ten einde. Voor upgrades van je ruimtestation en ingezette onderzeeërs kun je nu nog progressief scoren.
een Aquasphere presentatie in de perszaal
In The Golden Ages ga je met slechts drie kolonisten de wereld ontdekken! Daar ben je inderdaad wel even mee zoet. Er zijn nogal wat keuzes te maken. Aan het begin van een ronde kun je een stukje wereld plaatsen (het leuke is dat je met alle stukjes een herkenbaar wereldbeeld kunt creëren, maar net zo goed – en speltechnisch vaak beter – een volledig verstoorde variant op tafel krijgt), en daar kun je je kolonistenkamp naartoe verplaatsen. Verder heb je voor de verschillende ronden verschillende leiders, die je voordelen bieden en daarom nu kunt inzetten. Je kunt er ook voor kiezen om loyaal te blijven aan een eerder ingezette leider, wat er vaak voor zal zorgen dat je eerder aan de beurt bent. Als je aan de beurt bent, kun je een actie doen waar je een kolonist voor nodig hebt (dat kun je dus drie keer per ronde doen), of een actie zonder kolonist. Met je kolonist kun je verplaatsen en nederzettingen stichten. Je kunt ook verplaatsen en een andere kolonist en nederzetting aanvallen. De aanval lukt altijd; de aangevallen kolonist gaat terug naar zijn kamp, de nederzetting verdwijnt en jouw kolonist kan daar een nieuwe stichten. Toch moet er letterlijk een prijs betaald worden voor deze agressie (duurder naarmate je het vaker uitgevoerd hebt), en kun je in het hele spel maar vier keer aanvallen. Overigens krijg je er wel punten voor. Tot slot kun je een kolonist naar een bouwplaats sturen en punten scoren of bouwen (wat je een voordeel oplevert, maar waar je maar beperkt plek voor hebt). Zonder kolonist kun je gebouwen activeren (elk gebouw een keer per ronde), een wonder bouwen (daar heb je geld voor nodig, met de juiste leider wat voordeliger), dat activeren (kan ook maar een keer per ronde), of ontwikkelen. En daar begint het helemaal leuk te worden. Je hebt verschillende sporen die je stapje voor stapje kunt ontwikkelen. Zo kun je ervoor kiezen om de actieradius van je kolonisten te vergroten, het aantal bouwplaatsen, of juist de handelsgeest. En hoe verder je je op een spoor ontwikkelt, hoe meer punten het ook nog eens aan het einde van het spel op zal leveren. Als je past, gaan je medespelers vrolijk verder, want de vooruitgang valt niet te stuiten. Elke keer dat jij aan de beurt zou komen, krijg je dan inkomsten. Wat daarentegen echt leuk is als jij de eerste bent die past, is dat je uit de nog beschikbare bonuskaarten kunt kiezen welke er deze ronde gebruikt gaat worden. Jij kunt weliswaar zelf hier geen invloed meer op uitoefenen, maar de mogelijkheden van de anderen zijn niet onbeperkt. Dus als jij veel nederzettingen bij een bepaalde grondstof hebt, dan kun je daar leuk mee scoren. De laatste ronde gaat het er iets anders aan toe; nadat een speler heeft gepast, krijgt elke andere speler nog maar een actie! Nadat ook nu de bonuskaart is afgehandeld, kun je nog punten scoren voor geld en je speciale opdracht, en dan hoop je dat jouw ontwikkeling het meest heeft opgeleverd.
gouden tijden op de voorgrond, een gouden lach op de achtergrond
Verzamelaars
De leden van het Europäischen Spielesammler Gilde (ESG) openden ook dit jaar hun schatkamers voor de bezoekers van Spiel. Zij presenteerden zeldzame, oude en unieke spellen rond het thema ‘Schönes Italien – Ewiges Rom’. Deze tentoonstelling nam de bezoekers mee op een bonte reis langs geschiedenis, cultuur en wetenschap en la dolce vita op de speeltafel. De hoofdstad Rome was het centrale element van de expositie.
de ESG stand
een klassiek spel
