De spellen
In het verleden was het aanbod overzichtelijk genoeg om mijn beursverslag te vullen met beschrijvingen van tientallen interessante spellen. Tegenwoordig is de berg noviteiten zo hoog dat ik ‘m niet meer durf te beklimmen. Ik kijk er met ontzag en bewondering naar en loop er vervolgens zonder wroeging omheen. Ik hoefde dit jaar maar één voorbestelling op te halen, had geen enkele behoefte om als een bezetene tientallen nieuwe spellen te testen, had nog minder zin om met volle tassen te sjouwen en heb onbevangen en ontspannen over de beurs gewandeld. Dit is voor mij een fijne manier om de sfeer van de beurs te proeven, van een prachtig evenement waar de hele wereld samenkomt om de zinnen te verzetten, te ontsnappen aan de dagelijkse gang van zaken en met passie een leuke hobby te bedrijven.
Het Duitse spellenblad Fairplay organiseert elk jaar de zogenaamde Scoutaktion, een hitlijst met de populaire spellen van de beurs. Deze publieksverkiezing is voor velen een bron van vermaak, geeft een beetje richting in het enorme aanbod en is ongetwijfeld ook een aanjager van de kooplust. Realiseer je wel dat de stand van Fairplay in hal 3 ligt, waardoor de uitgevers in deze hal gemakkelijker op de radar van de deelnemende spelers komen. Dit jaar eindigde het coöperatieve kaartspel Die Crew als koploper. In de top 10 vond je verder spellen als Marco Polo II (komend voorjaar ook bij 999 Games), Azul 3, Carnival of Monsters, Rune Stones en Terramara. Ik gebruik deze hitlijst als trigger om een handvol spellen uit te lichten.
de Fairplay koplopers halverwege de rit
Die Crew is een coöperatief slagenspel, waarbij de spelers een reeks missies met steeds uitdagender opdrachten spelen. Er zijn in totaal vijftig missies. De basis is bekende kost voor ervaren kaartspelers, je moet kleur bekennen, de hoogste kaart in de juiste kleur wint de slag, de troef (raket) is net even wat beter. De uitdaging zit ‘m in de opdrachten, die bepalen dat bepaalde kaarten op een bepaalde manier gewonnen moeten worden. De uitdaging wordt vergroot omdat je maar zeer beperkt mag communiceren. Je mag namelijk niets verklappen over jouw kaarten. Communicatie mag alleen via een fiche waarmee je één keer per missie aangeeft wat jouw hoogste of laagste kaart van een kleur is, of dat je maar één kaart van die kleur hebt. Daartoe leg je een kaart open voor je op tafel en markeer je één van de drie genoemde opties. Deze kaart geldt overigens nog steeds als een handkaart. Een missie bestaat uit meerdere opdrachtkaartjes. De speler met de hoogste raket moet er eerst een kiezen, daarna volgt de rest. Je vervult een opdracht door een slag te winnen met de afgebeelde kaart erin. Later wordt het lastiger, omdat opdrachten in een bepaalde volgorde moeten worden behaald. Ik heb op de beurs een paar potjes gespeeld en ben voor dit kaartspel gevallen. Ik had niet verwacht dat coöperatief slagen halen zo spannend, uitdagend en leuk zou zijn. 999 Games, deze is wat mij betreft rijp voor jullie catalogus.
Kosmos met o.a. Die Crew
dit coöperatieve slagenspel is een toppertje
Carnival of Monsters is een card drafting spel van Richard Garfield, waarin de spelers bijzondere creaturen proberen te verzamelen. Je krijgt elk seizoen acht kaarten. Je draft één van deze kaarten en geeft de rest door aan de volgende speler. Jouw bemachtigde kaarten kun je meteen uitspelen of tegen betaling bewaren tot een later tijdstip. Je moet landkaarten uitspelen om later met de aldus opgebouwde landpunten monsters uit te kunnen spelen in passende regio’s. De met geld betaalde medewerkers leveren jou nuttige extraatjes op. Gebeurteniskaarten activeren eenmalige effecten. Geheime doelen houd je geheim tot de eindtelling, waar ze flinke hoeveelheden punten kunnen opleveren. Hetzelfde geldt voor jouw verzamelde creaturen. Carnival of Monsters doet waar drafting goed in is, jou kwellen met een handvol kaarten, waarvan je er meer wilt hebben en jij jouw buurman niets gunt. De doelen stellen jou in staat om een toefje strategie toe te passen, daarnaast kan een beetje mazzel bij het matchen van creaturen en landen geen kwaad. De kaarten zijn prachtig geïllustreerd.
Amigo met a.a. Carnival of Monsters
In de toegankelijke deck builder Rune Stones zijn de spelers druïden. Ze roepen wezens op, verzamelen edelstenen en laten artefacten maken, die onmisbaar zijn om winstpunten en runenstenen te bemachtigen. Je begint het spel met vier handkaarten. De actieve speler kiest één van de drie mogelijke acties. 1) Nieuwe kaarten kopen. Je gebruikt de punten op je handkaarten van één kleur om een of meer kaarten uit het aanbod te bemachtigen. Het vereiste aantal punten hangt af van de positie van die kaart in het aanbod. Je legt de nieuwe kaarten samen met de gespeelde kaarten op je aflegstapel. 2) Vaardigheden van twee uitgespeelde handkaarten gebruiken. Hiermee mag je edelstenen uit de voorraad pakken, een dobbelactie uitvoeren (goed voor edelstenen, ruilen, punten, een extra wezen of een ertsfiche) of een kaart pakken. Soms moet je iets betalen om de buit te krijgen. De hoogste van de twee kaarten verdwijnt uit het spel, waarmee je bij handig gebruik jouw deck kunt trimmen. 3) Artefacten smeden. De speler mag maximaal twee artefacten uit twee verschillende smederijen smeden. Hiertoe moet je de afgebeelde hoeveelheid edelstenen in de kleur van het artefact (of drie ertsfiches) betalen. Je plaatst elk artefact op een overeenkomstig symbool in de twee krachtrijen op je spelerbord. Nadat jij jouw actie hebt beëindigd, mag je alle artefacten (minstens twee) uit een rij afleggen om krachtpunten en één runensteen te krijgen. Elke runensteen geeft de speler een speciale vaardigheid voor de rest van het spel, zoals twee extra kooppunten of een kaarthand van zes i.p.v. vier kaarten. Aan het einde van je beurt vul je jouw hand weer aan. Het spel eindigt na de ronde, waarin ten minste één speler 65 of meer krachtpunten heeft behaald. Na de eindtelling is de winnaar bekend. Dit nieuwe spel van Rüdiger Dorn is een leuke, vlotte deck builder en grondstoffenverzamelaar. Je bent op zoek naar een efficiënte route naar de artefacten, winstpunten en de bonussen op de runenstenen (waarvan er per soort één minder is dan het aantal spelers). De interactie beperkt zich tot het wegkapen van door medespelers begeerde artefacten en runenstenen. Het kan geen kwaad in de gaten te houden wat de medespelers verzamelen. HOT Games distribueert dit spel in Nederland (met Nederlandstalige regels).
dertig jaar Queen Games
met de leuke, vlotte deck builder Rune Stones
Terramara van Quined Games kreeg niet alleen een plekje in de Fairplay hitlijst, maar eindigde ook op de tiende plek van BGG’s GeekBuzz hitlijst. Dit is een worker placement spel van het Italiaanse auteursteam Acchittocca, dat zich afspeelt omstreeks 1500 v.Chr. in Noord-Italië. De spelers verzamelen en veredelen vier soorten grondstoffen, die ze investeren in speelkaarten, waarmee je bonussen en winstpunten verdient. Het actiepotentieel voor jouw werkers ontwikkelt in de loop van het spel. Je kunt een voorschot nemen op toekomstige rondes, maar dan ben je die werker(s) langer kwijt. Naast jouw werkers gaat jouw aandacht uit naar een wagenspoor, waarmee je bonusacties en scorepotentieel ontsluit, en een rivier, waarop jij de toegang tot meer kaarten verzorgt. Een van de acties zorgt voor directe interactie, omdat je via een overval grondstoffen van medespelers kunt stelen. Er zitten veel variabelen in het spel, wat goed lijkt voor de herspeelbaarheid. Het spel speelt soepel (afgezien van het wennen aan de rottig opgeschreven spelregels over de overval) en ziet er prachtig uit. Maar al met al is het gewoon weer een worker placement spel, waarvan ik er eigenlijk al veel te veel bezit. Bij mijn eerste proefpot is het vlammetje niet zover opgelaaid dat ik het nodig vond een exemplaar mee te nemen (en de stevige verkoopprijs van zes tientjes trok me zeker niet over de streep).
Quined Games
gooide hoge ogen met Terramara
en de lach van Paul
De GeekBuzz lijst werd aangevoerd door The Magnificent van Aporta Games en Jumping Turtle Games. Dit is een ontwerp van de auteurs van Santa Maria. Ik ben op de beurs niet aan het spel toegekomen en heb geen exemplaar gekocht, zodat ik er achteraf inhoudelijk niets over heb te melden.
de nieuwe spellen van Jumping Turtle Games
Bij eggertspiele ging de aandacht uit naar ERA, een gepimpte opvolger van Matt Leacock’s roll & write spel Roll through the Ages. Op jouw spelerbordje bouw je gaandeweg een middeleeuws stadje met plastic miniaturen van stadsmuren, huizen, boerderijen, kerken enzovoort. Je begint met een bevolking van vier dobbelstenen (drie gele inwoners en één grijze edele). Deze gooi je in max. drie worpen achter jouw scherm, waarbij je elke worp met een doodshoofd opzij moet leggen. Daarna registreer je de opbrengsten in graan, hout, steen en handelsgoederen. Vervolgens moet je de bevolking voeden (één graan per steen) of strafpunten noteren. Daarna activeren de doodshoofden een ramp, die vaak negatief voor jou is, maar soms voor de tegenstanders. Deze afwisseling tussen eigen en andermans leed verhoogt de spanning en het speelplezier. Na de rampen mag je tegen betaling van grondstoffen nieuwe gebouwen en/of stadsmuren plaatsen, één voor elke gegooide hamer. Nieuwe gebouwen zijn goed voor winstpunten, soms voor extra hout of graan en soms voor extra dobbelstenen, waarvan de witte en de blauwe cultuurpunten kunnen opleveren. Een ommuurde stad biedt bescherming tegen overvallen en verdubbelt de punten van jouw gebouwen. Nadat het vereiste aantal gebouwsoorten is uitgeput, eindigt het spel met de puntentelling voor gebouwen, cultuur en strafpunten. De speler met de meeste cultuur en de grootste ommuurde stad krijgt een bonus. ERA is een vreselijk leuk en prachtig uitgevoerd dobbelspel. In de voorverkoop kostte dit spel de hoofdprijs, op de beurs zag ik het liggen voor 39 euro, een koopje voor zo’n mooi spel. Het materiaal is niet 100% geslaagd. Op de gele spelerborden is men vergeten om de symbolen aan het begin van de verschillende sporen te arceren, waardoor je vreselijk moet turen om te zien wat er staat.
op woensdag een lekker biertje
daarna een lekker dobbelspel
Bij Game Brewer heb ik dit jaar geen spel gespeeld, maar kreeg ik donderdag wel een lekker Belgisch biertje aangeboden. Dit schuimende genot viel in de smaak bij velen, waardoor er een structureel tekort aan bierglazen was. Op latere beursdagen zag ik mensen uit plastic glazen drinken. Game Brewer werkt samen met Tasty Minstrel Games, hun indrukwekkende gezamenlijke stand was een blikvanger in hal 4. De nieuwe release van Game Brewer was het bordspel Fuji Koro. Hierover heb ik geen Nederlandstalige informatie ontvangen, waardoor dit spel bij mij niet op de radar stond. Tussen neus en lippen door pikte ik het een en ander op over toekomstige spellen van Game Brewer. Volgend jaar komt deze uitgever onder meer met Paris, een spel van Kramer & Kiesling, en met een luxe versie van Spielworxx’s Throne of Allegoria.
de indrukwekkende stand van Game Brewer
ook hier weten ze van bier
het nieuwe spel Fuji Koro
In hal 5 presenteerde 999 Games het strategische bordspel Western Empires. Ruim vijf jaar geleden ontwikkelden John Rodriguez en Flo de Haan een herziene versie van Avalon Hill’s Advanced Civilization, de populaire heruitgave van Francis Tresham’s klassieker uit 1980. 999 Games en Pegasus Spiele brachten dit spel als Mega Civilization in 2015 op de markt. De samenwerking met Pegasus is voorbij, de rechten op de naam Civilization liggen ergens anders en het spelsysteem was rijp voor een knip in twee spellen en voor een extra auteur (Gerart de Haan). Tijdens de beurs bereikte mij het bericht dat Frances Tresham, de grondlegger van dit systeem en de 18xx-familie, op 23 oktober op hoge leeftijd is overleden. Dit was een bijzondere samenloop met de geboorte van een nazaat van een van zijn geesteskinderen.
Michael Bruinsma van 999 Games
auteur Flo de Haan
