Spellen van Matthias Cramer
Voor wie de naam Matthias Cramer niet veel zegt, of -erger nog- hem verwart met Wolfgang Kramer: Matthias Cramer is de auteur van spellen als Glen More, Lancaster, Helvetia, Rokoko (co-auteur) en het recent verschenen Kraftwagen.
Kraftwagen
Dit spel kon ik uitgebreid spelen en beviel me goed. In die spel vertegenwoordig je een autoproducent die voor zijn luxe/snelle/goedkope bolides een betalende koper wil vinden. Uiteraard zit de concurrentie niet stil en moet je je auto’s voortdurend verder ontwikkelen, je concurrenten de loef afsteken en zo nu en dan ook de voorkeur van de koper beïnvloeden. Het speelt snel en biedt zeker aan het einde nog enkele leuke twists om de best betalende koper binnen te halen. Aangezien ik begrepen heb dat Kraftwagen al elders op deze website zijn verdiende aandacht zal krijgen, houd ik het hierbij.
Renaissance
Renaissance is de werktitel van een spel waarbij je als adellijke familie je invloed in Europa probeert uit te breiden en bij voorkeur hele landen te domineren. Je ageert daarbij op vier gebieden: Handel, Militair, Huwelijk en Cultuur. Iedere speler heeft een eigen tableau waarop hij zijn actiestenen en handelsblokjes bewaart, maar de eigenlijke (inter)actie vindt natuurlijk plaats op de kaart van Europa zelf. Europa in de Renaissance is verdeeld in 4 grote rijken: Het Heilige Roomse Rijk (Duitsland-Oostenrijk-Italië), Spanje, Frankrijk en Engeland. In alle landen bevinden zich een aantal cirkels (politieke en militaire) waarin je stenen van je eigen kleur kunt zetten. Je krijgt overwinningspunten voor de meerderheid in de vier rijken, die uiteraard aan het einde van elke ronde geteld worden. Op zich allemaal niet verrassend nieuw, ware het niet dat de politieke en militaire cirkels steeds duo’s vormen waarin elke kleur maar één keer vertegenwoordig mag zijn. Als beide cirkels gevuld zijn, wordt de vergaarde ‘invloed’ verdeeld. Dat wil zeggen dat we in een zakje met goodies grijpen en daar enkele markers (meestal drie) uithalen. Degene die het laatst een steen heeft geplaatst, heeft de eerste keus….. Dit leidt in elk rijk weer tot tactische overwegingen: wie het eerst plaatst, heeft het initiatief, maar heeft bij de verdeling van de invloed tweede keus. En de markers uit de zak vertegenwoordigen maar al te vaak handelsblokjes die je nodig hebt voor je volgende acties. Dilemma, dilemma.
Los van alle politieke en militaire intriges moet je natuurlijk ook op andere gebieden actief zijn. Handel is essentieel, want hiermee vergaar je de kostbare handelsblokjes die je kunt ruilen en/of omzetten in de verschillende actiestenen. Ook hierin moet je weer samenwerken, want de vijf op de kaart afgebeelde handelsroutes hebben weer twee cirkels. Inderdaad, met de eerste steen bepaal je voor welke blokjes je gaat en degene die de tweede plaatst, heeft weer de eerste keus, grrrr. Militair en Huwelijk zijn nodig om stenen van je eigen fractie op de kaart van Europa te krijgen. Cultuur tenslotte geeft je toegang tot een aantal persoonlijkheden uit die tijd, die je extra acties of kortingen geven en aan het einde een bonus in overwinningspunten.
Los van al dit gekonkel moet je ook nog rekening houden met het feit dat bepaalde cirkels op de kaart een extra eindbonus geven, zoals voor de meeste havens of de hoogste adellijke titels. En je krijgt ook nog een leuke bonus als je de twee invloedstenen van je medespelers, die je aan het begin van het spel krijgt, op de kaart zet. – Een interessant tactisch element dat je soms heel nuttig kunt inzetten.
Renaissance is het tegendeel van een spel waarin je stil voor je uit bouwt zonder je al te veel met je medespelers te bemoeien. En toch speelt het vlot: inclusief uitleg duurde mijn eerste sessie nog geen twee uur. Nu nog hopen dat Matthias Cramer in afzienbare tijd een uitgever voor zijn spel vindt.
Jalla Jalla
Naast de meer uitdagende spellen, werkt Matthias Cramer ook aan een luchtiger spel met de moeilijkheidsgraad van Carcassonne. Jalla Jalla is een bouwspel waarbij je als Arabische handelaar een aantal lucratieve handelsroutes probeert te bouwen. Het bouwen gebeurt met kaartjes van 4×4 cm met kamelen e.d. in de voorgrond en (belangrijker) een landschap in de achtergrond. De landschappen passen niet vanzelfsprekend aan elkaar, dus je moet je best doen om de juiste kaartjes te vinden die jouw route links of rechts kunnen vergroten. Vind je geen passend kaartje, kun je altijd een nieuwe route beginnen, maar loop je het risico dat je deze niet kunt afmaken. De routes beginnen en eindigen altijd bij een stad: ook dat zijn kaartjes die je op een ‘passend’ moment aanbouwt.
De kaartjes zelf liggen op een rechthoekig actiespoor dat Matthias Cramer wel vaker gebruikt, zoals in Glenn More en Kraftwagen. Elke speler heeft een eigen actiesteen die hij over het actiespoor heen beweegt. Je mag in principe een kaartje pakken dat nog heel veel verder ligt, maar je bent pas aan de beurt als iedereen je weer heeft ingehaald. Ga je dus voor die mooie kaart verderop of neem je genoegen met een tweede of derde keus om eerder weer aan de beurt te zijn? Hierbij komt nog een extra probleem in het spel: een aantal kaartjes bevat een kale droge woestijn, die je niet kunt aanleggen en waar je alleen maar overheen mag wanneer je het vereiste aantal waterblokjes inlevert. Je hebt in het begin een aantal blauwe water-steentjes, maar je kunt die voorraad alleen maar aanvullen met oase-kaartjes en sommige steden-kaartjes. Hierbij is het dus de kunst om op tijd te stoppen en zodoende de achterste speler door zetdwang het vuile (droge) werk te laten opknappen. Enige planning is dus toch vereist om je niet (letterlijk) blauw te betalen ten gunste van enige hoonlachende medespelers.
Aan het einde worden uiteraard de punten (aantal kaartjes, plus punten van de steden plus eventuele bonus) geteld en krijg je nog wat strafpunten voor onafgemaakte routes. Voor de etymologen onder ons: ‘Jalla’ betekent in het Arabisch ‘opschieten!’ en past prima bij het spel: een snel spelend tussendoortje met een prettige mix van geluk en planning. Niet voor nadenkers!
Tekst en afbeeldingen: Bob Schubert
Pagina's: 1 2