Volgens het slotbericht van de organisator heeft SPIEL Essen 2023 193.000 bezoekers getrokken; een stijging van 46.000 ten opzichte van vorig jaar en 13.000 meer dan het vooraf gedroomde aantal. Dit is een indrukwekkend resultaat, gezien het mogelijke negatieve effect van externe factoren: belangrijke treinverbindingen lagen eruit, er werd aan de weg gewerkt en het weer was bijna zomers. Het evenement vond plaats op een beursvloer van 65.000 m2 en presenteerde meer dan 1.700 noviteiten. De beurs had ook dit jaar het internationale karakter dat Spiel zo bijzonder maakt. Er waren 935 exposanten uit 56 landen, waaronder voor de eerste keer uit IJsland, Egypte, Montenegro en de Verenigde Arabische Emiraten. Tijdens de persconferentie vond de organisator het nodig de berekeningsmethode van het aantal standhouders uit het verleden (denk aan de 1.200 uit 2019) te nuanceren.
De organisator kan tevreden zijn over deze succescijfers. Wat mij betreft ook over het nieuwe hallenconcept, waarbij de indeling was georiënteerd op verschillende spelsoorten. Ik vond het met name een verbetering om de familiespellen in het verlengde van Eingang Ost te plaatsen. Dit is tegenwoordig de dominante ingang, zeker voor liefhebbers van dergelijke spellen. De huidige hal 1 deed denken aan de sfeervolle ‘hal 6-fantasycocktail’ in de jaren rond de eeuwwisseling. De grote hal 3 was gevuld met spellen waarvoor de verwende veelspelers naar het evenement komen. Met uitzondering van Abacusspiele; deze uitgever van familiespellen wist een stek in hal 3 met succes te verdedigen. Abacus presenteerde daar onder meer een mooie nieuwe editie van Michael Schacht’s Zooloretto.
Abacusspiele, nog steeds in hal 3
Volgens het slotbericht ging de nieuwe halindeling gepaard met “duidelijk bredere gangen”, maar deze verbetering heeft zich aan mijn waarneming onttrokken. Ik geloof graag dat ze breder waren, maar mij is dit ter plaatse – en bijvoorbeeld in hal 3 – niet duidelijk geworden. De nieuwe indeling zorgde ook voor persoonlijk plezier, met vierendertig fysieke beurzen achter de kiezen vind ik het leuk en verfrissend om af en toe verrast te worden.
drukte in hal 6
Het uitstekende Duitse spellenblad Fairplay liet zich bij zijn Scoutactie, de populaire hitlijst van Spiel, inspireren door de nieuwe halindeling en leverde dit jaar twee hitlijsten af. Grappig genoeg bevatten beide lijsten een mengelmoes van familie-, kenner- en expertspellen, wat laat zien dat veel uitgevers een breed palet aan speelse smaken in huis hebben.
de eindstand van de Scoutactie – afbeelding (c) Fairplay
Over Fairplay gesproken, dit blad organiseert al jaren de à la carte Kartenspielpreis. Deze verkiezing van het beste kaartspel is gebaseerd op de stemmen van een groep kiesmensen uit Duitsland en andere landen (waaronder de Nederlander die dit verslag zit te tikken). De winnaar van 2023 is Sea Salt & Paper van Bruno Cathala en Théo Riviére (uitgever Bombyx, MM-Spiele). Laatstgenoemde nam donderdagmiddag de oorkonde in ontvangst.
de huldiging van de Kartenspielpreis
Ik heb tijdens mijn enkele beursdag veel gehad aan de mooie nieuwe beurs-app (de iOS-versie). Dit maakte het vinden van spellen en uitgevers bijzonder eenvoudig. Ik hoorde later dat met name de Android-versie technische problemen had en regelmatig crashte. Ik heb geen problemen ervaren.
De organisator noemt ook tevredenheid onder de exposanten. Bijvoorbeeld Pegasus meldt dat de stand goed werd bezocht. Dit sluit aan bij mijn waarneming op donderdag. De populaire stands zaten bomvol; het was als vanouds een uitdaging een vrije speeltafel te vinden. Pegasus meldt verder een hogere omzet in aantallen, maar lagere bedragen per besteding. Deze verrast mij enigszins, aangezien de prijzen van met name bordspellen fors zijn gestegen. Aan de andere kant kan ik me goed voorstellen dat een heerlijk kaartspelletje als 5 Towers daar de tent is uitgevlogen. Ik heb mezelf ook grotendeels beperkt tot kleine doosjes, aangezien ik dit jaar met de trein heb gereisd. Naarmate de beurs vorderde raakten steeds meer spellen uitverkocht; zo waren de Duitse edities van Nucleum en Knarr snel verdwenen.
de Pegasusstand
Over reizen gesproken, al voor de beurs werd gewaarschuwd voor parkeerproblemen, met de oproep rechtstreeks naar P10 te gaan. Als in vorige jaren hadden hele volksstammen geen boodschap aan dergelijke waarschuwingen. Aangevuld met de gebruikelijke chaotische en/of tegenstrijdige aanwijzingen van de verkeersregelaars, ontstond hierdoor ’s morgens vroeg her en der een ouderwetse verkeerschaos. P10 ligt overigens wel een eind uit de buurt, wat lange rijen voor de pendelbussen opleverde. Gelukkig was het lekker weer.
in de rij op de parkeerplaats – foto (c) Bob Schubert
Ik was van dinsdag t/m donderdag in Essen en heb naast twee opbouwdagen maar één publieksdag meegemaakt. Ik vond het donderdag erg druk, met name rond de Ravensburgerstand in hal 6 en in hal 3. Ik begrijp dat het vrijdag rustiger was, de zaterdag was ongetwijfeld weer een dolle boel.
gekkenhuis rond Lorcana
Uiteraard zorgde Disney Lorcana bij Ravensburger voor een gekkenhuis, met name dankzij de speciale promokaart voor Spiel. De uitgever had zelf stappen gezet om de wachtrij te reguleren, maar deze werd toch zo lang dat er tot in hal 7 maatregelen genomen moesten worden. Het gezonde verstand van uitgever en beursorganisator heeft toestanden als op GenCon voorkomen.
De organisator is ook tevreden over het nevenprogramma. Naast de signeersessies, toernooien en speciale demo’s in de beurshallen, waren er rond de beurs meerdere activiteiten. Op donderdag werd de veertigste verjaardag van Spiel gevierd met panels en discussies over de ontwikkelingen in de spellenbranche. Op vrijdag besteedde de Educators‘ Day aandacht aan de verbinding van spelen en leren. Deze dag trok blijkbaar 1.000 belangstellenden. Video’s van het nevenprogramma zijn (t.z.t.) terug te zien op het YouTube-kanaal van Spiel.
waarom geen posters met deze leuke mascotte?
Voor de beurs had de organisator de snoezige nieuwe mascotte Meeps gepresenteerd, getekend door Michael Menzel. Afgezien van een leuke schilderactie en wat merchandise, was hier op de beurs niets van terug te vinden. De omgeving hing wel vol met posters met door AI gegenereerde afbeeldingen. Deze waren niet om aan te gluren; de mix van onnatuurlijke en verkrampte gelaatsuitdrukkingen en her en der een vinger teveel was ronduit creepy. Aan dergelijke afbeeldingen kleeft ook een respectloos luchtje jegens illustratoren. Dit vind ik een misser.
een van de posters met creepy AI-afbeeldingen
Ik ben ook niet te spreken over de bekendmaking en de huldiging van de winnaars van de Deutsche Spiele Preis. Tijdens de persconferentie flitsten een paar dia’s voorbij en de huldiging vond plaats in een propvol zaaltje, waar uitgevers tegelijkertijd hun nieuwe spellen presenteerden. De onhandige aanpak deed deze mooie publieksprijs geen recht. Dit is een kinderziekte die aandacht behoeft.
de onbereikbare en niet te volgen huldiging
Het doet me deugd dat het nieuwe Team Spiel, tegenwoordig zeven mensen groot, een in tal van aspecten geslaagd evenement heeft neergezet. Organisator Carol Rapp kijkt in sympathieke bewoordingen terug: “het was wonderschoon zoveel plezier in de hallen te proeven, aan de speeltafels, in de gangen en bij de uitgevers. We hebben dit jaar veel veranderd, om Spiel nog toegankelijker en aantrekkelijker te maken. Het aantal bezoekers op alle beursdagen en de algemene feedback toont ons dat we hierin zijn geslaagd”.
Organisator Carol Rapp en communicatiedirecteur Robin de Cleur op de persconferentie
Over sympathieke bewoordingen gesproken, het deed me deugd dat tijdens de persconferentie uitgebreid werd stilgestaan bij de belangrijke rol van de vorige beursorganisator Dominique Metzler. Zij heeft de beurs de afgelopen decennia ontwikkeld tot het enorme wereldevenement dat het tegenwoordig is. Dominique geniet momenteel van een vakantiereis, maar nam per video afscheid van de aanwezigen.
De persdag zelf is oninteressanter geworden. Dit jaar werd al lastig gedaan over toegang tot de hallen zonder aantoonbare afspraken met standhouders. Volgend jaar wil men dit compleet verbieden. In samenhang met de vervroegde persconferentie en de veel te krappe Neuheitenschau vraag ik me af of ik er op woensdag nog iets heb te zoeken.
SPIEL Essen 2024 vindt plaats van 3 t/m 6 oktober 2024. Dit is opmerkelijk, door de samenloop met een nationale feestdag op donderdag en het mislopen van de herfstvakantie. De organisator benoemde dit in de persconferentie, maar gaf aan dat de alternatieven onaantrekkelijker waren. In 2025 valt de beurs wel in de herfstvakantie, wat een verhuizing naar medio oktober zal betekenen.
Meer informatie vind je in mijn beursverslag met enkele spelindrukken en tientallen foto’s.
