CLEVER 4EVER is het vierde spel in de succesvolle reeks roll & write dobbelspellen van Wolfgang Warsch. Ook dit spel maakt gebruik van het beproefde spelsysteem met zes gekleurde zeszijdige dobbelstenen (de witte joker, geel, groen, blauw, grijs en roze), waarmee je op verschillende manieren een mooie score probeert te halen. Het basissysteem is gelijk aan de voorgangers. De actieve speler dobbelt en kiest maximaal drie keer één dobbelsteen, legt daarbij de niet gekozen lagere stenen af op de schaal en noteert drie keer zijn resultaat. Daarna mogen de passieve spelers één steen van de schaal kiezen en noteren. Nieuw is de bonusactie zilverpoetsen, waarmee een passieve speler de waarde van een steen op de schaal met 1 mag verhogen of verlagen. De actieve speler mag tijdens een blauwe actie poetsen wanneer de tweede steen op de schaal ligt.
Geel heeft drie onafhankelijke rijen, die je van links naar rechts vult. In de bovenste rij moeten de cijfers oplopen, in de onderste twee maakt dit niet uit. Sommige velden geven een bonus. Volledig gevulde kolommen leveren 10-20 punten op; de som van alle cijfers in de middelste rij minpunten en de som van de onderste rij pluspunten. In de blauwe zone werken de blauwe en de witte steen weer samen. Met de witte kies je een kolom, met de blauwe een rij. Je kruist het getal op het kruispunt door. Twee getallen in een rij geven de afgebeelde bonus. Voor punten heb je twee getallen in de kolommen nodig. Grijs heeft drie soorten getinte groepjes. De worp moet minstens gelijk zijn aan de omvang van de groep, waarna je alle velden van de groep aankruist. Onderweg kun je ook bonussen verdienen, waaronder één vos per volledig gevulde tint. Je krijgt punten voor volledige kolommen.
Bij groen is elk veld gesplitst in twee driehoekjes (boven en onder). Je vult ze doorlopend van links naar rechts in, waarbij je kunt schakelen tussen boven en onder. In de onderste driehoeken kun je bonussen verdienen. Wanneer je beide driehoeken van een veld hebt gevuld, noteer je de som erboven (verdubbeld vanaf het vierde veld). Dit zijn je groene winstpunten. De roze zone vul je van links naar rechts in. Het getal bepaalt het effect: 1 doet niets; 2, 4 en 6 leveren extra punten op; bij 3 zet je ook een 3 op het volgende veld; alleen de 5 en de 6 leveren de onder een veld afgebeelde bonus op. Je winstpunten bestaan uit de waarde boven je laatste veld en de punten voor 2, 4 en 6.
Aan het einde noteer je de punten per kleur, scoor je voor elke vos de waarde van jouw laagste kleur en is de winnaar bekend.
Ten slotte
Het is indrukwekkend dat dit spelsysteem varianten op dezelfde basis blijft uitspugen, waarbij telkens frisse nieuwe uitdagingen en daarmee speelplezier worden geleverd. Ik genoot tot CLEVER 4EVER met volle teugen van de derde editie, maar ben de afgelopen maanden gevallen voor deze nieuwe variant. Het is een heerlijke uitdaging om voldoende vossen te verzamelen, en daarbij een goede balans in de kleurscores te vinden. Hiervoor moet je vanaf de start proberen te plannen, handig schakelen tussen de bonussen bij andere kleuren, maar word je tegen het einde altijd geconfronteerd met moeilijke keuzes. Voldoende aandacht voor grijs is belangrijk, dit is de route naar meerdere vossen. Ik vind het ook prettig dat je steeds zinvolle dingen kunt doen met jouw lage worpen. In het begin op geel, roze en blauw, later op groen met een reeks mooie bonussen als bijvangst. Ten slotte ben ik zeer gecharmeerd van het nieuwe ‘zilverpoetsen’, waardoor je op cruciale momenten het lot kunt bespelen. CLEVER 4EVER is een aanwinst voor liefhebbers van roll & write spellen. Ik beleef er veel lol aan.
999 Games heeft ervoor gekozen het potlood van de Duitse editie niet mee te leveren. Vermoedelijk om de winkelprijs onder een bepaalde drempel te houden. Eerlijk gezegd stoort dit me niet, ik heb al een bak vol potloden.
