Juicy Fruit is een ontwerp van Christian Stöhr, de coauteur van Pictures, het Duitse Spiel des Jahres van 2020. Jij bezit een tropisch eiland, waar je vijf fruitsoorten teelt. Je verdient winstpunten door jouw fruit aan jouw schepen te leveren en door lokale bedrijven te kopen. Het centrale speelveld bestaat uit een bord met een scorespoor en een bord waarop bedrijfstegels worden aangeboden. Iedere speler heeft een eilandbordje, waarop vijf oogsttegels voor de vijf fruitsoorten worden gelegd. De kustlijn van elk eiland wordt gevuld met twaalf schiptegels. Juicy Fruit duurt meerdere rondes, tot de licentiesteen het eindveld op het bedrijvenbord bereikt. Elke ronde voert iedere speler in klokrichting zijn beurt uit. Een beurt bestaat uit twee stappen.
Bij de eerste stap schuif je één oogsttegel in een rechte lijn zoveel vrije velden als je wilt en neem je per veld één vrucht van deze soort uit de algemene voorraad. Als alternatieve actie mag je één van jouw mobiele bedrijfstegels verplaatsen om de desbetreffende actie uit te voeren. Dit zijn verbeterde versies van de oogsttegels (goed voor een mix van twee fruitsoorten plus een bonus van één vrucht) of ijskarren, waarmee je tegen inlevering van vruchten in één klap 1-4 ijsfiches en/of milkshakes kunt verdienen (goed voor punten).
In de tweede stap lever je de afgebeelde vruchten vanuit je pakhuis aan één van je schiptegels. De vruchten gaan naar de voorraad, het schip haal je van je eiland, de afgebeelde punten registreer je op het scorespoor. Door het verwijderen van het schip komt een extra veld beschikbaar, waardoor je meer kunt oogsten of waarop je een bedrijfstegel kunt plaatsen. Als alternatieve tweede actie mag je één bedrijfstegel kopen. Je kiest een rij, betaalt de afgebeelde vruchten, registreert de afgebeelde winstpunten, zet de licentiesteen één stap verder en legt de gekochte bedrijfstegel op een vrij veld op je eiland. Naast de eerder genoemde mobiele bedrijfstegels zijn er exemplaren die extra winstpunten opleveren. Bij de waardevolle bedrijven moet je een grote tegel op je eiland leggen, die tot vier velden kan bezetten.
Het spel bevat een variant met een sapfabriek, waarin een derde stap wordt geïntroduceerd. Hierin verplaats je, tegen betaling van fruit, twee schijfjes door een sapfabriek, waarmee je extra punten kunt verdienen. Er is ook nog een volwaardige solovariant, maar deze heb ik niet gespeeld.
Het spel is voorbij wanneer de licentiesteen het eindveld op het licentiespoor bereikt. Deze moet je verplaatsen na de aankoop van een bedrijfstegel, de verkoop van een stapeltje ijsfiches en het bereiken van bepaalde velden in de sapfabriek. Na gelijkmakende beurten tot en met de rechterbuurman van de startspeler worden nog een paar speciale bedrijfstegels gescoord (bijv. degene die vier punten per leeg strand oplevert) en is de winnaar bekend.
Ten slotte
Juicy Fruit is een vlot en luchtig economisch spelletje. Je hebt de basis zo uitgelegd, voordat je weet is iedereen lekker aan het spelen. Vanaf het begin word je onder druk gezet door de angst om iets te missen. Dat ‘iets’ vind je niet op je eigen eilandbordje. Daar kun je ongestoord fruit verzamelen en je eerste punten verdienen door schepen weg te spelen. Een belangrijke bonus van elk schip is de extra bewegingsruimte voor je oogsttegels, waardoor jouw economie krachtiger wordt. Dat ‘iets’ vind je wel op het ondernemingstableau. Daar liggen vaak zeer aantrekkelijke tegels, die je niet wilt missen, zeker niet wanneer ze schaars zijn (denk aan één ijscokar van één kleur). Dit betekent dat je vanaf het begin moet balanceren tussen de behoefte om ruimte te maken en de strijd om de mooie bedrijfstegels. De ludieke spanning wordt verhoogd door de manier waarop het einde wordt ingeluid. Je moet aandacht hebben voor het tempo waarmee de licentiesteen over dat spoor beweegt. Even niet opletten, en je geeft een ander de kans om het spel te eindigen voordat jij jouw laatste grote knaller kunt uitvoeren.
In mijn ervaring kan de samenstelling van het ondernemingstableau, vooral bij twee spelers, soms een onprettige verhoging van de geluksfactor opleveren. Bijvoorbeeld wanneer daar maar één dubbel oogstfiche ligt, op de goedkope bovenste rij. Dan koopt de startspeler voor een prikkie een versterking van zijn economie, die zijn tegenstander het hele spel moet missen. Wanneer deze eenzijdig gegunde mix van flexibiliteit en de bonus van één extra vrucht gelukkig samenvalt met de vruchten op zijn schepen, is de weg naar de winst een stuk makkelijker. Iets soortgelijks treedt ook op wanneer er bijvoorbeeld maar één groene ijswagen in het spel is. Dit ongewenste neveneffect is te dempen wanneer je het ondernemingstableau met gezond verstand samenstelt.
De meegeleverde variant met de juicefabriek zorgt voor een extra route naar punten. Het spel wordt hierdoor niet complexer, nauwelijks interessanter, maar duurt wel iets langer.
Het spel schaalt en speelt goed met de verschillende speleraantallen. Als tweepersoonsspel flitst het in een klein half uur voorbij, met een volle bezetting ben je wat langer bezig. Last but not least ben ik goed te spreken over de uitvoering van het spel, waarbij de prachtige houten speelstukken eruit springen. De kwaliteit van de spelregels is goed, al vind ik sommige termen wat oubollig (bijv. verzamelaarsfiches i.p.v. oogstfiches).