Bij Bad Bones wordt de rust in jouw eens zo vredelievende rijk ineens ruw verstoord. Vanuit jouw idyllische kerkhof duikt ineens het ene na het andere skelet op en niet met goede bedoelingen. Ze vallen jouw rijk binnen, stampen dwars door jouw bossen, met maar één doel: het vernietigen van jouw toren of dorp. In geval van nood leert men zijn vrienden kennen. Nou, jouw eens zo vriendelijke buren, blijken ineens je vijand te zijn. Uit eigenbelang jagen ze de skeletten richting jouw rijk, om zo zelf aan de ellende te ontsnappen. Hopelijk kan jouw held deze horde botten tegenhouden en anders heb je nog vallen achter de hand. Pas als één van de rijken instort, zijn de problemen voorbij, de skeletten vestigen zich daar en de rust is (voorlopig) weergekeerd. Laten we hopen dat het niet jouw rijk is dat wordt opgeofferd…
Bad Bones bevat een basisspel, een geavanceerde variant, een coöperatief spel en een soloversie. Iedere speler krijgt een speelbord met een raster van 5×5 velden, dit is jouw rijk. Aan drie zijden is er bos, aan de onderkant is er plek voor de vijf huisjes van jouw dorp, aan de bovenkant ligt jouw kerkhof. Midden in jouw rijk staat een stevige toren met vier verdiepingen. Bovenop de toren staat jouw held op de uitkijk. Daarnaast heeft iedere speler de beschikking over zes vallen om de skeletten te vernietigen of af te leiden.
Elk skelet heeft een kleurensymbool, een afbeelding en een looprichting, aangegeven door een pijl. Daardoor is het duidelijk waar het skelet vanuit het bos jouw rijk binnenvalt en in welke richting het begint te lopen. Iedereen begint met vier skeletten, die uit een zak worden getrokken en in je bos worden geplaatst. Als start moeten dat een gele, groene, paarse en gele zijn. Daarna begint het spel dat uit tien ronden bestaat. Elke ronde heeft vier fasen: beweeg jouw held, plaats een val of trek er één terug, beweeg de skeletten en ten slotte komen er nieuwe skeletten aan. De ronden en de fasen worden bijgehouden op twee aparte bordjes.
Als eerste moet jouw held één veld orthogonaal of diagonaal worden verplaatst, hij mag niet blijven staan. Als er op dat nieuwe veld skeletten staan, vernietigt hij ze allemaal. Deze skeletten gaan terug in de zak; weer een dreiging minder. Omdat jouw held niet alles in zijn eentje kan doen, mag je in de tweede fase één val inzetten op jouw speelbord. Je mag in plaats daarvan één val terugpakken van je speelbord naar jouw voorraad. In het basisspel beschikt iedere speler over vier verschillende soorten vallen: twee katapulten, twee muren, één draak en één schat. Je legt de valtegel op een leeg vak in je rijk.
Elke val heeft zijn eigen werking. Zo schiet een katapult skeletten die erop lopen naar het kerkhof van een tegenspeler, waar ze in een volgende ronde dat rijk binnenwandelen. Een muur laat een skelet van richting veranderen tijdens het bewegen en leidt hem weg van jouw toren of dorp. Ook kan je hem van je bord laten aflopen en zo naar het kerkhof in het rijk van een tegenspeler sturen. Een draak laat skeletten vluchten. Hij mag als enige ook op een veld met skeletten worden geplaatst. De skeletten worden orthogonaal grenzend naast de draak geplaatst met de looprichting van de draak af. Ligt de draak naast een bos, dan kan je de skeletten ook weer naar het kerkhof van een aangrenzend rijk sturen (linkerbos: naar linkerbuurman, rechterbos: naar rechterbuurman, bos aan de bovenkant: naar een rijk van een willekeurige speler). Tot slot de lokt de schat skeletten. Alle skeletten die orthogonaal naast de schat staan worden onmiddellijk met hun looprichting naar de schat geplaatst. Zodra er één of meer skeletten op de schat komen, wordt deze gestolen en gaat deze definitief het spel uit. Alle andere vallen worden na gebruik omgedraaid. Ze kunnen dan nog eenmaal hun werk doen. Als er voor een tweede keer gebruikt van wordt gemaakt, gaan ze ook definitief het spel uit. Daarom kan je op een wat rustiger moment een val beter terugpakken naar jouw voorraad, zodat je hem na een opknapbeurt later weer kunt inzetten als de paniek te groot wordt.
Na het vallengebeuren bewegen de skeletten allemaal één vakje in looprichting. Om te onthouden welke skeletten hebben gelopen en welke nog moeten lopen, hebben ze allemaal een witte en een zwarte kant. Ze beginnen in de eerste ronde allemaal op hun witte kant. Zodra een skelet is verplaatst, wordt hij op zijn zwarte kant gedraaid. Wanneer alle skeletten op hun zwarte kant liggen, is de fase voorbij. In de volgende ronde draait alles dan weer van zwart naar wit. Op het speelbord zijn blanco vakjes en vakjes met pijlen. Als een skelet op een vakje komt met pijlen, pas je zijn looprichting onmiddellijk aan in de richting van de pijlen. Stuit een skelet op je held, dan wordt het skelet meteen in de pan gehakt en verdwijnt in de zak. Als een skelet op je val trapt, dan wordt de werking van de val uitgevoerd. De val wordt daarna omgedraaid of uit het spel verwijderd. Loopt een skelet aan de onderkant je speelbord af, dan vernietigt hij één van de huisjes in jouw dorp. Het skelet gaat terug in de zak. Ook wanneer een skelet het veld met jouw toren bereikt, gaat hij terug in de zak, maar niet voordat hij een verdieping van jouw toren heeft vernietigd.
Wanneer alle skeletten hebben bewogen, komt de laatste fase: er komen nieuwe skeletten aan. Iedere speler trekt drie nieuwe skeletten willekeurig uit de zak. Deze plaatst hij volgens de regels in zijn bossen langs zijn speelbord. Ook plaatst hij de skeletten, die hij van andere spelers heeft gekregen, vanaf zijn kerkhof in zijn bossen. Nieuwe invallen dreigen, houd je het nog vol?
Het spel eindigt als bij één of meer spelers het dorp of de toren volledig is vernietigd. Zij hebben verloren. De overige spelers tellen hun punten. Als na tien ronden geen enkele speler is uitgeschakeld, stopt het spel ook en tellen alle spelers hun punten. Je krijgt punten voor sterren die op je vallen staan, zowel in je voorraad als op je speelbord, vier punten per verdieping in je toren die nog in het spel staat en drie punten per huis in je dorp dat nog intact is. Uiteraard wint de speler met de meeste punten. Bij een gelijke stand wint de betrokken speler met de hoogste toren.
De geavanceerde variant
Het speelprincipe is gelijk aan het basisspel. Er zijn nieuwe vallen en wapenkaarten, die kunnen worden gekocht in een marktfase voordat het spel begint. De spelers krijgen ieder twintig munten om uit te geven. Zo koopt iedereen zijn eigen vallen en eventueel één wapen. In een tabel wordt per spelersaantal aangegeven wat het aanbod is in de markt.
De nieuwe vallen zijn: barricade (houdt skeletten tegen), bom (schakelt skeletten uit), lijkwagen (rijdt samen met skeletten naar het kerkhof van een willekeurige tegenspeler; de lijkwagen kan door die speler weer worden ingezet), labyrinth (heeft een zwarte en witte zijde, skeletten kunnen alleen doorlopen als hun achtergrondkleur overeenkomt met de kleur van het labyrinth), springveer (laat skeletten twee velden verder springen) en tot slot het portaal (laat skeletten terugkeren naar hun beginpositie in het bos op het speelbord).
Er zijn acht wapenkaarten, die je kunt inzetten als jouw held tegelijkertijd drie skeletten verslaat. De verschillende wapens hebben een positief effect op je held of helpen je in de strijd tegen de skeletten.
Tot slot zijn er nog speciale skeletten met een oranje rand. Deze hoofdskeletten volgen dezelfde regels als de normale skeletten, maar hebben ieder een speciale eigenschap, die jou op een enkele na behoorlijk dwars kunnen zitten.
Het coöperatieve spel
Hierbij spelen de spelers niet tegen elkaar, maar gaan samen de strijd aan tegen de skeletten om zo hun eigen torens en het gemeenschappelijke dorp te verdedigen. Iedere speler gebruikt nu de achterkant van het speelbord en heeft daarbij vier torens die allen uit slechts één verdieping bestaan. Er is een gezamenlijke voorraad vallen. Daarom is goed overleg over tactische keuzes erg belangrijk. Dit coöperatieve spel kan ook worden gecombineerd met de geavanceerde variant.
De soloversie
Hierbij krijg je slechts één huis en één torenverdieping. Alle skeletten die het bord verlaten komen in jouw eigen kerkhof terecht. Daarnaast krijg je elke ronde nog steeds drie nieuwe skeletten. Als je toren en huis nog intact zijn na tien ronden, win je het spel.
Ten slotte
Bad Bones is een spel waarbij je op alle plekken tegelijk moet zijn om de problemen op te lossen. Dit lukt natuurlijk niet altijd en daarom moet je roeien met de riemen die je hebt. Wat laat ik mijn held opknappen, waar plaats ik mijn vallen, heb ik nog even tijd om eerst iets anders aan te pakken, offer ik een torendeel op om erger te voorkomen? Kortom, keuzes genoeg. Ook is het handig om de rijken van de tegenspelers in de gaten te houden. Misschien heb je wel meer tijd dan je denkt, omdat daar de boel eerder wordt vernietigd en naar wiens kerkhof stuur ik mijn skeletten.
In het begin is het telkens even zoeken wat de verschillende vallen ook al weer precies doen. Maar na een paar keer spelen, weet je dat wel. De geavanceerde versie maakt het wat tactischer. De wapenkaarten zijn een leuke toevoeging, maar komen bij ons niet goed uit de verf. Je kunt ze niet zo vaak inzetten en dan gaat de voorkeur toch naar een val die je kunt plaatsen wanneer je wilt. Je hebt immers maar een beperkt budget om wapens en vallen aan te schaffen. Het coöperatieve spel is een leuke variant, die we graag spelen. Je kunt wat pech hebben met waar de skeletten bij jou op het bord verschijnen. Komen ze allemaal een beetje bij elkaar in dezelfde hoek, dan kan je ze makkelijker in één keer verslaan. Komen ze verspreid op je bord binnen, dan wordt dat een stuk lastiger. Op dit minpuntje na, is het een prima spel. Het speelmateriaal is stevig en de plastic onderdelen zijn mooi uitgevoerd. Deze komt zeker vaker bij ons op tafel.
Erwin: voordat mijn recensie-exemplaar in de goede handen van Det belandde, heb ik zelf een paar potten gespeeld. Ik vind Bad Bones een erg leuk spel. Je wordt gaandeweg overspoeld, staat dan steeds onder druk en probeert jouw vallen een beetje te managen. Omdat je een deel van de ellende naar de buren kunt sturen, zit er genoeg leuke interactie in het spel. Volop speelplezier!
