999 Games kwam eind maart tegelijk met Duitsland met het nieuwe spel Hadara. In dit spel ontwikkelt iedere speler in drie tijdperken zijn beschaving; elk tijdperk bestaat uit twee fases. Bij Hadara spelen speelkaarten in vijf kleuren de hoofdrol. Elk tijdperk heeft een eigen set. Aan het begin van elk tijdperk wordt het centrale voorraadbord gevuld met stapels kaarten van elke kleur (twee per speler). Midden op dat bord vind je een draaischijf met de clansymbolen van de spelers. Deze bepaalt in de eerste fase van welke stapel je kaarten mag trekken. Iedere speler heeft een tableau waarop hij op vier sporen de stand van zijn volk bijhoudt: inkomen, militair, cultuur en voedsel. Verder zijn er velden voor toekomstige verworvenheden. Je begint het spel met een bescheiden startkapitaal en de eerste stapjes op de sporen.
In de eerste fase van een tijdperk trekken de spelers in vijf stappen telkens twee kaarten van elke kleur. De startspeler bepaalt wie met welke kleur moet beginnen. Een van de twee getrokken kaarten moet je open afleggen op het centrale bord. De andere kaart mag je kopen of voor een bescheiden opbrengst uit het spel verwijderen. Een gekochte kaart leg je onder jouw tableau. Vervolgens zet je de op deze kaart afgebeelde stappen op de sporen van jouw volk. Sommige paarse kaarten hebben een speciale eigenschap, die soms zo interessant is dat je deze kleur goed in de gaten moet houden. Na de distributie van de kaarten krijg je inkomsten op basis van jouw inkomensspoor. Daarna mag je één kolonietegel nemen (jouw militaire spoor bepaalt jouw keuzeruimte). Deze kolonie kun je plunderen om geld te verdienen. Als – i.h.a. lucratiever – alternatief kun je tegen betaling een alliantie sluiten, de kolonie omdraaien en de afgebeelde bonus(sen) ontvangen. Ten slotte mag je één borstbeeld maken, waarmee je een bonus op een spoor of in punten kunt verdienen. Hiertoe moet je op het cultuurspoor de vereiste waarde hebben behaald.
In de tweede fase worden de eerder open afgelegde kaarten opnieuw aangeboden. Nu pakken de spelers ze beurtelings van een open stapel naar keuze. Daarna wordt elke kaart als vanouds gekocht of verkocht. Vervolgens krijg je weer inkomsten en mag je wederom één kolonie nemen en één borstbeeld maken. Daarna moet jij jouw kaartvoorraad (jouw bevolking) van voldoende voedsel voorzien. Lukt dit niet, dan moet je kaarten (en de bijhorende bonussen) inleveren. Aan het einde van deze fase mag je zilveren of gouden zegels kopen, die aan het einde van het spel punten opleveren ter grootte van de helft van het bijbehorende spoor resp. 7 punten per setje kaarten van vijf verschillende kleuren.
Na drie tijdperken wordt de score bepaald. Naast de zojuist genoemde zegels krijg je dan winstpunten voor jouw kolonies, borstbeelden, kaarten en jouw resterende geld.
Ten slotte
De huidige spellenmarkt wordt voor mij wat verziekt door een alsmaar stijgend overaanbod. Er verschijnen genoeg leuke spellen, maar ik merk dat mijn gemiddelde ontvangst sluipenderwijs lauwer wordt. Dan is het des te fijner wanneer er een spel opduikt dat mij weer eens ouderwets van mijn sokken blaast. Hadara is er zo een, een spel waarin voor mij alles perfect op zijn plaats valt.
Met het drafting systeem heb je wat te kiezen en weg te geven. Bij het kiezen van de kaarten weeg je de noodzaak van een groeiende economie en de punten bij de eindtelling. Bij de paarse kaarten moet je alert zijn op interessante speciale acties. Via de ontwikkelsporen kun je jouw eigen smaakje en variatie aanbrengen. Door het belang van geld en voedsel zit er altijd druk op jouw keuzes. Je wilt maar al te graag een paar zegels voor een koopje op de kop tikken, maar wanneer ze goedkoop zijn heb je de centen keihard nodig voor de opbouw.
Bij dit spel heb je dus van alles te kiezen en te plannen, maar toch is Hadara laagdrempelig en verloopt het spel zeer vlot en soepel. Voor je het weet zit je in een lekkere flow en zweef je door 45-60 minuten speelplezier. De interactie beperkt zich tot het draften van de kaarten, maar wat mij betreft heeft dit spel niet veel meer dan dat nodig (en wie weet komt er ooit een uitbreiding met andersoortige kaartjes). De geluksfactor speelt zeker een rol, niet alleen bij de acquisitie van kaarten, maar soms ook bij het incasseren van de juiste koloniebonus op het cruciale moment. Ik heb inmiddels meer dan tien potjes achter de kiezen (waarvan ik er zo’n 60% heb verloren), maar het gelukselement heeft mij niet gestoord. Dit betekent in mijn boekje dat geluk, tactiek en speelduur in balans zijn.
Ik heb Hadara met alle spelersaantallen gespeeld; het spel schaalt goed. Hadara functioneert prima als tweepersoonsspel (waarbij je de keuzes bij het draften goed kunt richten) en bij een volle bezetting (waarbij de grote hoeveelheid kaartjes voor een breder aanbod zorgt). Omdat je veel acties simultaan kunt doen, blijft de speelduur ook bij een volle bezetting binnen de perken.
De spelregels zijn duidelijk en hebben een prettige opbouw. Het spelmateriaal is goed verzorgd, de illustraties op de kaartjes zijn prachtig.
Samengevat ben ik zeer gecharmeerd van de spelinhoud, de bandbreedte en het spelmateriaal. Hadara is mijn favoriet van het voorjaar van 2019 (en dat zegt iets met de concurrentie van een hoogvlieger als Wingspan).
