Over ruim twee maanden begint de internationale spellenbeurs Spiel, waar Europese spelliefhebbers worden bedolven onder een stortvloed aan nieuwe titels. Ik probeer de komende maanden smakelijke krenten uit de enorme pap te vissen en deze via nieuwsberichten met previews aan mijn lezers te presenteren. Ik trap deze reeks af met de nieuwe releases van eggertspiele. Deze Duitse uitgever werkt aan een uitbreiding van Great Western Trail en heeft deze week op Gen Con het bordspel Coimbra uitgebracht. Er zit ook nog een nieuw expertspel van Alexander Pfister in de pijpleiding, maar die gaat Spiel 2018 vermoedelijk niet halen (update: Black Out: Hong Kong is begin oktober alsnog aangekondigd). Mijn goede vriend Bob Schubert heeft Coimbra dit voorjaar al in zijn finale vorm gespeeld. Ik geef hem straks graag het woord.
Rails to the North is een uitbreiding van het door 999 Games naar Nederland gehaalde bordspel Great Western Trail. Deze uitbreiding bevat een speelbordextensie waarop een nieuwe spoorlijn wordt aangelegd. Nu gaat de aandacht uit naar het beleveren van de steden in het noordoosten, zoals Chicago, Detroit en New York. Hier is het lastiger om zaken te doen, waardoor het verstandig is om onderweg vertakkingen naar behulpzame stadjes aan te leggen. Verder beschik je over nieuwe gebouwtegels, een uitbreiding voor jouw tableau en nieuwe stationschefs. Deze uitbreiding is uiteraard ontworpen door Alexander Pfister. Met de overname door Plan B Games lijkt de aanvoerlijn van eggertspiele naar 999 Games verbroken. Ik verwacht vooralsnog geen Nederlandstalige editie.
De grote Spiel 2018 release is het bordspel Coimbra. Dit is volgens Wikipedia een historische stad van 150.000 inwoners in Portugal, met de oudste universiteit van Europa. Volgens Boardgamegeek is het de titel van het nieuwste expertspel van eggertspiele. Coimbra is ontworpen door Virginio Gigli en Flaminia Brasini, die sommigen misschien herkennen als de auteurs van Egizia, Leonardo en Grand Austria Hotel. In Coimbra kruipen de spelers in de huid van een aantal machtige families van de stad, die met alle middelen hun macht, rijkdom en aanzien willen verhogen. En passend in de tijd van de Renaissance doe je dat door rijkdom te verwerven, de militaire macht van de stad te versterken en niet te vergeten een grote witte voet bij de Rooms Katholieke Kerk te halen. Op de voorkant van de doos prijkt een historisch stadsgezicht van Coimbra, waarin heel passend de kleuren van het stadswapen zijn gebruikt. De achterkant toont het speelbord en het spelmateriaal. In de doos vind je de spelregels, een centraal speelbord, vier spelertableaus, actiekaarten in vier kleuren, dobbelstenen en speciale houders waarmee een speler kan aangeven dat een dobbelsteen bij hem hoort. Verder zijn er nog legplaatjes voor kloosters, reiskaarten, vier houten pelgrims en een groot aantal tegels voor het scoren van winstpunten. De overheersende kleuren zijn paars, oranje, groen en grijs. Er is duidelijk veel aandacht besteed aan de vormgeving. Dat zie je met name bij de actiekaarten, die elk een passende en steeds verschillende illustratie (meestal een persoon) tonen.
Vier wegen c.q. sporen leiden naar de winst (punten) in Coimbra, in de vorm van actiekaarten die elk een specifieke kleur hebben. Allereerst heb je geld (oranje) en wachters (grijs) nodig, de ‘valuta’ waarmee je de actiekaarten betaalt. Dan is er de godsdienst (paars), waarmee je zowel punten scoort als blijvende voordelen kunt krijgen en ten slotte je roem en aanzien (groen), die rechtstreeks winstpunten scoren. De actiekaarten hebben een eenmalig effect, een blijvend voordeel of een bonus aan het einde; ook combinaties komen voor. De actiekaarten trek je niet zomaar van een stapel. De manier hoe je aan de actiekaarten komt, is een belangrijk element van het spel.
Een nieuwe spelronde start steeds met het (terug)plaatsen van de vier koninklijke gunstkaarten en het trekken van twaalf actiekaarten die in vier verschillende rijen worden gelegd. Vervolgens werpt de startspeler de dertien dobbelstenen (drie van elke kleur plus een witte joker). Beginnend met de startspeler kiezen de spelers om de beurt een dobbelsteen, die zij van een kroontje met hun spelerkleur voorzien en vervolgens in één van de rijen leggen. Het aantal ogen op de dobbelsteen bepaalt daarbij niet alleen de volgorde waarin de kaarten worden gekozen, maar ook de kosten die je ervoor betaalt. Wie het eerst kiest, wie het meest betaalt, iets dat elke keer voor de nodige hoofdbrekens zorgt. En om het allemaal nog wat ingewikkelder te maken, zijn de kleuren van de dobbelstenen ook nog belangrijk voor jouw inkomen, dat je elke ronde opnieuw ontvangt.
Als alle dobbelstenen zijn gelegd, wordt elke rij afzonderlijk afgewerkt. De eerste rij zijn de vier koninklijke gunstkaarten die jou (gelukkig) niets kosten en jou een speciaal voordeel geven, zoals extra inkomen of een korting op één van de expedities (zie hieronder). De volgende drie rijen bestaan volledig uit actiekaarten. Een gekozen actiekaart wordt meteen betaald en uitgevoerd. Heb je de pech dat je te weinig wachters of geld over hebt, krijg je een (voor elke rij verschillende) bonus als troostprijs. Hier kun je overigens ook vrijwillig voor kiezen, als de overgebleven kaart(en) geen nut voor je hebben.
Jouw actuele bezit aan geld en wachters houd je bij op jouw eigen tableau. Jouw inkomen aan geld/wachters/punten dat je elke ronde ontvangt, wordt centraal bijgehouden op de desbetreffende kolommen van het centrale speelbord. Een paarse kolom geeft het aantal bewegingspunten weer dat je gebruikt om langs de kloosters te reizen. Vergelijkbaar met het spel Orléans is er een apart kaartje met de belangrijkste kloosters van Portugal, die je elk één keer kunt bezoeken en die jou allemaal leuke bonussen opleveren. Zijn de vier rijen afgewerkt, dan kunnen de spelers een expeditie ondernemen naar één van de zes bestemmingen onderaan het bord. Deze kosten stuk voor stuk een flink bedrag aan geld/wachters en zijn uitsluitend een eindbonus bij de finale berekening van de winstpunten. In het totaal zijn er zestien van deze kaarten, zodat de constellatie elk spel anders zal zijn. Is de expeditiefase afgerond, levert iedereen zijn dobbelstenen weer in en begint een nieuwe ronde. Na vier rondes is het spel afgelopen en telt iedereen zijn punten en bonussen om de winnaar te bepalen. Er zijn voor talloze zaken nog extra punten te verdienen (meeste geld, meeste expedities…), met soms een verrassende winnaar tot gevolg.
Coimbra is bedoeld voor vier spelers. Speel je met minder spelers, komen er kleine tegeltjes bij met kleuren en ogen van de dobbelstenen die een virtuele speler moeten simuleren. Dat heeft niet mijn voorkeur, dus dat heb ik ook niet geprobeerd. Zeker de eerste keer is het moeilijk om het overzicht te bewaren waar je overal punten voor krijgt en voor welke zaken je aan het einde van het spel extra scoort. Je wilt alles, maar je keuzes worden beperkt door de dobbelstenen en niet te vergeten die lastige medespelers die steeds die ene leuke kaart voor je neus wegsnippen. Op één paard wedden is te riskant maar te veel paarden betekent vaak versnippering. Door de wisselende doelen en de verschillende wegen om die te bereiken, zal Coimbra zich elke keer anders ontwikkelen en heeft daardoor een hoge herspeelwaarde. Heb je de drempel van het eerste spel overwonnen, is Coimbra een echte aanrader voor de ‘veelspelers’ onder ons.
Meer informatie:
