Montana is een tactisch bordspel van de Duitse spelauteur Rüdiger Dorn. Het spel speelt zich af in het Wilde Westen. Het modulaire speelbord bevat tientallen zeskantige velden, waarop de spelers in de loop van het spel zo snel mogelijk hun nederzettingen moeten bouwen. Om een nederzetting te stichten heb je de juiste grondstoffen nodig. Deze vind je op een tweede speelbord, waar de spelers arbeiders en aannemers inzetten om de benodigde spulletjes te verzamelen. De aanvoer van arbeiders wordt geregeld met een draaipijl op een ander bordje.
De actieve speler kiest elke beurt één van de volgende drie actiemogelijkheden.
1) Via een slinger aan een draaipijl krijg je er twee nieuwe arbeiders bij. Tegen betaling van een of meer graan kun je dit aantal desgewenst verdubbelen. Op jouw voorraadbord kun je maximaal acht arbeiders bewaren.
2) Je zet een of meer arbeiders in op één van de velden van het centrale speelbord. In de bank leveren ze zilverstukken op. Op productiegebieden verzamel je tegen betaling koper-, steen-, graan- of pompoenstukken. In plaats van arbeiders kun je jouw aannemer naar de stad sturen, waar je een veiling voor een paar leuke bonussen start. Bij deze veiling betaal je met pompoenen. Deze veiling is erg belangrijk, omdat je alleen hier de XXL steen- of koperstukken kunt bemachtigen, die vereist zijn om op sommige gebieden een nederzetting te mogen bouwen. Ik snap trouwens niet waarom deze speelfiguur aannemer wordt genoemd, handelsagent of koopman had meer voor de hand gelegen.
3) Met de laatste actie kun je 1-3 nederzettingen bouwen. Daartoe lever je de gevraagde grondstoffen aan deze gebied(en) en bouw je in elk gebied een nederzetting. In sommige gebieden mag je als bonus gratis een tweede nederzetting bouwen. Deze bonus krijg je ook wanneer je de vierde nederzetting in een rechte lijn bouwt. Wanneer je minder dan drie nederzettingen bouwt, krijg je een of twee zilverstukken. Bouw je als eerste naast een meer, dan krijg je een waterzak, waarmee je een extra beurt kunt doen. Bouw je bij een koe, dan krijg je deze speelfiguur, die je via een koehandel kunt omzetten in een goed, drie zilverstukken of een arbeider. Deze koehandeltjes mag je op elk gewenst moment in jouw beurt doen.
Het einde van het spel wordt ingeluid wanneer een speler zijn laatste nederzetting bouwt. Dan speel je door tot de rechterbuurman van de startspeler. De speler die al zijn nederzettingen heeft gebouwd, is de winnaar. Een gelijke stand wordt gebroken door koeien en waterzakken, gevolgd door de restvoorraad geld, arbeiders en grondstoffen.
Ten slotte
Montana laat een dubbel gevoel achter. Ik heb aan de ene kant genoten van dit vlotte tactische spel. Een portie worker placement, een toefje veilingstress en een race om je tegels zo snel mogelijk op de mooie plekken te krijgen. Op alle drie de terreinen kom je elkaar tegen, waardoor er voldoende interactie is. Beetje denken en plannen, elkaar in de weg zitten, zonder dat het traag en stroperig wordt, daar lust ik wel pap van. Montana schaalt ook nog eens goed, omdat het speelveld, de hoeveelheid tegels en de grondstoffen meegroeien. Goed gedaan, Goblins!
En dan komen we bij de andere kant. De spelregels zijn niet best. Met de wollige uitleg van de rekruteringsactie kan ik nog leven, maar de uitleg van de werkactie is onacceptabel. Opschrijven dat je jouw arbeiders naar de verschillende gebieden of de stad moet sturen voor goederen en/of geld, terwijl het de bedoeling is – zoals gebruikelijk bij worker placement – dat je jouw arbeiders per beurt naar één locatie stuurt, is een grove fout. Da’s vragen om misverstanden, dit regelboek hoort herschreven te worden!
Leeftijd: vanaf 10 jaar
Speelduur: 45 minuten