Jolly & Roger is een spel met een piratenthema voor twee spelers. Het speelveld bestaat uit vier schepen in de kleuren groen (waarde 3), geel (waarde 5), blauw (waarde 7) en rood (waarde 9), die de spelers vanaf hun eigen kant moeten belagen. Iedere speler beschikt over een eigen schatkistkaart en vier kapiteins in zijn kleur. In het basisspel wordt gespeeld met veertig piratenkaarten in de genoemde kleuren. De kaarten hebben een waarde van 1-5 punten, maar de sets zijn per kleur niet gelijk. Aan het begin van het spel zijn drie kaarten ongezien uit de geschudde trekstapel verwijderd.
De kaarten worden verdeeld alsof ze de helften van een gebroken koekje zijn, waarbij de rol van verdeler en kiezer elke beurt wisselt. De verdeler trekt vijf kaarten van de stapel en verdeelt deze in twee openliggende groepen. De tegenstander moet vervolgens een groep kiezen en deze kaarten meteen volledig uitspelen. De verdeler speelt daarna de kaarten van de overgebleven groep uit.
Voor elke kaart kies je uit twee actiemogelijkheden. Je kunt een kaart naast een schip spelen om daar jouw bemanning te versterken. Wanneer je de volle kracht van een kaart wilt gebruiken, moet de kleur van de kaart overeenstemmen met het schip. De neutrale achterkant mag je overal inzetten, maar deze heeft slechts gevechtskracht 1. Heb je na het toevoegen van een of meer kaarten de sterkste bemanning naast een schip, dan markeer je dit schip met een eigen kapitein. Met de tweede actiemogelijkheid mag je een kaart onder jouw schatkist schuiven, wanneer jij met een kapitein het schip met dezelfde kleur controleert.
Na acht rondes krijg je de afgebeelde punten voor de schepen waarop jouw kapiteins staan en voor de kaarten onder jouw schatkist.
Het spel voor gevorderden introduceert in totaal zeven speciale kaarten. Met de ‘kraken’ mag je de laatste kaart van een vijandelijke bemanning verwijderen. Het ‘skelet’ is een joker met kracht 3. Met ‘Tortuga’ kun je jouw zwakke neutrale kaarten ineens omdraaien naar hun volle gevechtskracht, ongeacht de kleur van kaart en schip. De regels suggereren om deze kaarten door de stapel te schudden en er daarna tien ongezien te lozen. Ik speel Jolly & Roger liever in tien rondes met een stapel van vijftig kaarten.
Ten slotte
Mijn oudste ludieke herinnering aan het ‘ik verdeel-jij-kiest-systeem’ is San Marco. Daar was het de motor van een uitstekend meerderhedenspel, een van mijn favorieten in het genre. De tijd heeft geleerd dat dit koekjesmechanisme ook goed werkt als aanjager van vlotte, toegankelijke spellen. En dit doet het ook bij Jolly & Roger. Geluk bij het trekken van de kaarten is erg belangrijk, maar dit gelukselement krijgt ook wat tegengas van tactische overwegingen. Je hebt wel degelijk wat te kiezen en te beslissen, de strijd is spannend. Jolly & Roger is een leuk en lekker vlot meerderhedenspelletje, dat zijn doelgroep met name vindt in een familiesetting (al zal een kind tactisch minder goed uit de verf komen tegen een ervaren volwassene). Last but not least, de illustraties van Michael Menzel zijn weer oogstrelend.