Fairplay organiseerde ook dit jaar zijn traditionele Scoutaktion, die in de loop van de beurs altijd een populaire hitlijst oplevert. Deze hitlijst kwam dit jaar langzaam op gang, omdat er steeds minder scouts actief zijn. Anno 2017 draait het bij veelspelers meer om de verlanglijstjes, voorbestellingen en de buzz voorafgaand aan de beurs, dan om het testen van veel nieuwe spellen. Previews, designer diary’s en andere buzz-aanjagers lijken tegenwoordig de weg naar succes op een groot evenement als Spiel. Hoe dan ook, de Fairplaylijst van 2017 had de volgende koplopers: Gaia Project, Clans of Caledonia, Azul, Rajas of the Ganges, Altiplano, Istanbul Würfelspiel, Heaven + Ale, Memoarrr!, Noria, Calimala en Merlin. Met de kennis van nu herken ik maar liefst vijf titels van White Goblin Games en nul van 999 Games. De Goblins zijn anno 2017 schijnbaar veel actiever in het veelspelersegment. De bezige bijtjes van Boardgamegeek creëerden hun eigen buzz rond nieuwe spellen. Hun top tien bestond uit Azul, Charterstone, Altiplano, Fog of Love, Clans of Caledonia, Dragonsgate College, Photosynthesis, Noria, HeroPath: Dragon Roar en Agra van de Nederlandse uitgever Quined Games. Het laatstgenoemde spel werd, samen met de andere nieuwe release Halloween, goed ontvangen.
Op donderdagavond hebben we in aanwezigheid van Michael Schacht, zijn vrouw Marianne en zo’n twintig andere gasten uit de spellenscene, genoten van een gezellig diner in een tapasrestaurant. Ik heb onder meer een tijdje gekletst met Stefan Brück, de product manager van Alea. Moederbedrijf Ravensburger maakte de volgende dag bekend dat de spellen van Alea vanaf 2018 weer door Ravensburger zelf worden gedistribueerd. Dit lijkt mij een logische ontwikkeling, na de inlijving van de huidige distributeur Heidelberger Spieleverlag door Asmodee. Alea komt komend voorjaar met een eigen non-coöperatief legacy-spel, The Rise of Queensdale van Inka en Markus Brand. Op Spiel 2018 volgt een nieuwe titel van Stefan Feld. Bij Ravensburger zelf wordt gewerkt aan een uitbreiding van Knizia’s El Dorado. De spellendokter schijnt ook nog aan een zusterspel te werken.
Buitenlandse uitgevers werden dit jaar geconfronteerd met een strenger toezicht op de naleving van Europese richtlijnen. Dit resulteerde onder meer in de verplichting om de spellen te voorzien van stickers met Duitstalige waarschuwingen over de gevaren van verschluckbare Kleinteile. Wanneer je een stevige wargame met jouw eenjarige kind speelt, is het uiteraard van belang dat laatstgenoemde weet dat je geen counters mag doorslikken. De spellen van het Japanse samenwerkingsverband Japon Brand zaten aanvankelijk vast in een douanecontrole, maar werden in de loop van de woensdag gelukkig toch vrijgegeven. Van andere uitgevers, waaronder Itten met Tokyo Highway, werd wat meer geduld gevraagd.
Wat waren de beurstrends op spelgebied? De escape room spellen waren ruim vertegenwoordigd. Bijvoorbeeld Kosmos pakte uit met nieuwe EXIT-titels en LudiCreations had een kleine live escape room voor Steal This Game. Legacy is uiteraard ook nog steeds een ding, met de lancering van de twee grote titels Pandemic Legacy Season 2 en Charterstone, met Friedemann’s uitbreiding van Hoogspanning en last but not least Alea’s aankondiging van The Rise of Queensdale. Tot mijn grote verrassing (ik had hierover helemaal niets gehoord van distributeur Enigma) had Adriaensen zelfs Nederlandstalige edities van Pandemic Legacy seizoen bij zich. Over Pandemic en Nederland gesproken, bij Z-Man Games lag de aankomende titel Rising Tide al op een paar speeltafels.
In de prijsstelling van nieuwe spellen is helaas ook een trend te ontdekken, onze hobby wordt er niet goedkoper op. De grote Duitse uitgevers lijken elkaar nog in een onzichtbare greep te houden, waardoor hun prijzen binnen de perken blijven, maar het Engelstalige spul wordt zo langzamerhand onaangenaam duur. Uiteraard hoort het uitverkocht raken van populaire titels ook bij de beurs. Zo waren verwachte beurstoppers als Altiplano en Charterstone vrij snel uitverkocht. Ook Santa Maria vloog op donderdag al de stand uit, maar kreeg op zaterdag verse aanvoer. Perfect Hotel van Japon Brand was donderdagmorgen al voor tienen op. Sommige spelauteurs waren dit jaar opvallend actief. Michael Kiesling was bijvoorbeeld betrokken bij vier nieuwe titels: Azul, Heaven and Ale, ReWorld en Riverboat, maar de kampioen was Friedemann Friese met maar liefst vier nieuwe spellen en twee uitbreidingen. Van laatstgenoemde verschijnt alles in het Nederlands, waardoor ik de Duitse versies maar heb laten liggen. Dit is sinds 1993 de eerste keer dat ik zonder 2F-spel de beurs heb verlaten.