Het Dorp

Het Dorp is een relatief nieuwe experttitel van 999 Games. Dit bordspel speelt zich af in en rond een boerendorpje. Iedere speler heeft een eigen boerderijtje en een handvol familieleden. Het dorp bestaat uit een aantal locaties, waar de spelers verschillende acties kunnen kiezen. Hiermee verzamelen ze grondstoffen en verdienen ze winstpunten. Het spel is ontworpen door het Duitse auteursechtpaar Inka en Markus Brand. Zij hebben ook in Nederland meerdere titels op hun naam, zoals De Koningsburcht en Monsterval. Village, de Duitse versie van Het Dorp, had veel succes bij de belangrijke spellenprijzen. Het spel behaalde in 2012 een ‘Duitse dubbel’: het Kennerspiel des Jahres en de Deutsche Spiele Preis. Ook de Nederlandse editie weet wat scoren is, getuige de winst bij de Vlaamse spellenprijs Gouden Ludo.

Het dorp is in een opmerkelijk perspectief afgebeeld op het speelbord. Daarop staan meerdere locaties. Bij elke locatie hoort een actieveld, waarop aan het begin van elke ronde het voorgeschreven aantal invloed- en/of pestblokjes wordt gelegd. De invloedblokjes zijn nuttige grondstoffen, aan de pestblokjes hebben de meeste spelers een hekel. Naast het bord ligt een voorraad hulpmiddelen (schriftrol, paard, ploeg, os, huifkar), waarmee de spelers acties kunnen versterken/betalen of via de markt rechtstreeks punten kunnen verdienen. Iedere speler heeft een eigen boerderij. Op dit bordje huisvest hij zijn niet op het grote bord actieve familieleden en bewaart hij zijn graanvoorraad.

Aan het begin van het spel bevat jouw boerderij vier actieve familieleden van de oudste generatie. In de loop van het spel worden zij aangevuld vanuit volgende generaties. De oudjes hebben niet het eeuwige leven, in dit spel is tijdsverloop namelijk ook een grondstof. Door sommige handelingen verstrijkt de tijd; dit houd je bij op jouw tijdspoor. Na een volledige rondgang gaat een familielid van de oudste generatie de pijp uit.

het speelbord

De actievelden bij de locaties worden elke ronde gevuld met willekeurige blokjes uit een zak. Daarna zijn de spelers beurtelings aan zet. De actieve speler pakt één blokje van een actieveld, legt deze in zijn voorraad en voert desgewenst een actie van de desbetreffende locatie uit. Een pestblokje leg je terug in de algemene voorraad en je zet meteen twee stapjes op jouw tijdspoor. Het is overigens ook mogelijk om een actie te kiezen door drie invloedblokjes van dezelfde kleur in te leveren. Zorg voor voldoende voorraad om laatstgenoemde optie te kunnen gebruiken!

Op de reislocatie stuur je een familielid op een verre reis. Dit familielid kan per actie een vreemde stad bezoeken, tegen betaling van een huifkar en twee bruine of roze invloedblokjes. Zo’n toeristische trip levert tijdens het spel al een leuke bonus op. Bij de eindtelling is een lange reis veel punten waard. De grootste stedentrip levert maar liefst 18 punten op.

Op de familielocatie mag je een nieuw familielid van de oudste generatie vanuit de algemene voorraad op jouw boerderij plaatsen. Je mag als alternatief een familielid van het speelbord terughalen.

Op de oogstlocatie kun je graan oogsten wanneer er minstens één familielid op jouw boerderij staat. Dit levert 2, 3 of 4 graanfiches op, afhankelijk van de beschikbare hulpmiddelen. Met graan kun je geld verdienen of carrière maken in de kerk.

een boerderijtje

Op de dorpsraadlocatie verhef je een familielid tot de nobele ambtenarenstatus, tegen betaling van tijd en grondstoffen. Een actieve ambtenaar kun je promoveren. De topambtenaren geven je tijdens het spel gratis toegang tot invloedblokjes, hulpmiddelen of winstpunten. De simpele kantoorklerk bezorgt je het startspelerfiche. Bij de eindtelling is de ambtelijke top goed voor 2-6 winstpunten.

Op de kerklocatie kun je familieleden naar de kerk sturen. Deze gooi je eerst in een zak, waarin zich ook vier neutrale pionnen bevinden. Aan het einde van de ronde worden vier pionnen uit de zak getrokken. Familieleden van spelers treden dan toe tot de kerk. Vertrouw je niet op het lot, dan kun je tegen betaling van één munt per familielid voor zekerheid kiezen. De speler met de meeste kerkgangers krijgt elke ronde twee winstpunten. Bij de eindtelling krijg je 2-6 punten per kerkganger, afhankelijk van hun positie. Deze positie kun je verbeteren tegen betaling van graanzakken.

Op de ambachtlocatie kun je gebruikmaken van een van de werkplaatsen, waar je hulpmiddelen kunt bemachtigen of graan kunt verkopen voor munten. Je kunt een hulpmiddel kopen voor invloedblokjes of je kunt het produceren met een familielid. Productie kost tijd, hetzelfde geldt voor de eenmalige opleiding van jouw familielid. Munten komen niet alleen van pas in de kerk of de dorpsraad, ze doen ook dienst als joker bij het betalen met invloedblokjes.

Op de marktlocatie activeer je een marktdag. Dan mogen de spelers beurtelings hulpmiddelen en/of graan verpatsen voor puntenfiches. De actieve speler levert de eerste keer gratis, de volgende transacties kosten tijd en groene invloed. Met de puntenfiches kun je veel winstpunten verdienen.

Op de laatste twee locaties kun je geen acties kiezen (het is daar een dooie boel), maar zijn jouw familieleden toch van harte welkom. Na elk rondje op jouw tijdspoor verdwijnt een familielid van de oudste generatie onder de groene zoden. Deze leg je bij voorkeur in de dorpskroniek, omdat het juiste aantal beroemde doden daar 3-12 winstpunten oplevert. Helaas is de ruimte per beroepsgroep beperkt. Na de zoveelste dode ambtenaar of boer hebben de dorpelingen het wel gezien en eindigt de rest puntenloos in een anoniem graf op het kerkhof.

Het spel is voorbij wanneer de dorpskroniek of het kerkhof is gevuld. Dan ontvangen de spelers punten voor de verschillende locaties, voor hun winstpuntenfiches en voor elke resterende munt. De speler met de meeste punten wint het spel.

Ten slotte

Ik vind Het Dorp een schitterend spel. De setting levert een leuk achtergrondverhaaltje op en zorgt voor een beetje sfeer, maar het is vooral de inhoud die mij heeft overtuigd. Dit spel heeft een actiemechanisme met pit, omdat het verzamelen van de juiste kleuren blokjes soms bijna net zo belangrijk is als het kiezen van de acties. Het tijdsysteem en de dorpskroniek vragen een gevoel voor timing. Resourcemanagement is in dit spel doorlopend een uitdaging. Hetzelfde geldt voor het vinden van de juiste mix aan scoremogelijkheden. Lekker combineren, blokjes voor anderen wegkapen, puntjes verdienen en het net een beetje beter doen dan de rest, ik lust er wel pap van.

Je kunt op verschillende manieren grondstoffen verzamelen en veredelen tot punten, je moet met van alles en nog wat rekening houden, maar het spel wordt nooit stroperig of onoverzichtelijk. Dit is in mijn ogen het bewijs van een goed spelontwerp. Hierdoor is Het Dorp ook geschikt voor gelegenheidsspelers voor wie het niveau van bijvoorbeeld Kolonisten geen uitdaging oplevert.